Εικόνα

Πνοή αφανισμού νύχτα ημέρα,
ρίγος που πυρπολεί τουε δρόμους της πόλης,
σαν πάνδημη επιδημία σέρνει την εξαθλίωση. 
Ζητιάνοι με χέρι απλωμένο σε πλατείες
πολλαπλασιάζονται καθημερινά,
άστεγοι ονειρεύονται έν' αναπαύτικό κρεβάτι,
παδιά λιποθυμούν από την πείνα,
ηλικιωμένοι πεθαίνουν σε ουρές συσσιτίων.
Τα εργοστάσια κλειστά, κοπάδια οι άνεργοι,
κινούμενες σκιές,
με την οργή να καίει στ' απελπισμένα μάτια τους.
Ακόμη και ο άνεμος με το μουγκρητό του
διαμαρτύρεται για την παλίρροια της εκμηδένισης.
Εικόνα εξόντωσης με ανελέητη κρούστα καταδίκης.
Κι ο μολυβένιος ουρανός σε απόγνωση.

                                                      15/7/2014
                                                   3 το μεσημέρι
Μελίτα Τόκα - Καραχάλιου
από τη συλλογή Με τη ματιά του Κούρου, 2016

Αποικία Κοχυλιών

Η βροχή σχεδιάζει σχήματα
που ψάχνουνε το κενό τους
κι επιδεινώνει τη μάχη των ημερών
με την αγωνία της νύχτας.
Αντέχεις στη δοκιμασία,
σημάδεψε τα κομψά πόδια σου,
ως τους ανεμοδείχτες σκαρφαλώσανε
για έντελβάις.
Κι ο πόνος,
τι αγκάθι αιχμηρό βγάζει από το άνθος του,
τι δηλητήριο εκτοξεύει από το στόμα του.
Οι ημέρες φεύγουνε-φεύγουνε
κατά την άνοιξη,
με γύψινα φτερά τα χελιδόνια της
δεν καθρεφτίζονται στον αγέρα.
Και η μεγάλη πλατεία της Σελήνης
κρύσταλλο σκοτεινό
από τις παραμορφωμένες ημέρες.

Μελίτα Τόκα-Καραχάλιου
από την ομώνυμη συλλογή, 2008

Τόσα καραβάνια

Τόσα καραβάνια
με πραμάτεια πολύτιμη
στην έρημο της λευκής σελίδας.
Στρατιές από λέξεις παρελαύνουν
ανάμεσα στα σημεία της στίξης, 
ανασυγκροτούν στρατούς
κόσμους να κατακτήσουνε
τόσο διαφορετικούς,
κόσμους να δημιουργήσουνε
μοναδικούς, ασύλληπτους.
Τόσοι πόλεμοι, τόσες συνθήκες,
τόσα ναυάγια συμπαντικά. 
Οι λέξεις αποσυντίθενται
ελευθερώνουν την ενέργειά τους
τα φωνήεντα εκπυρσοκροτούν.
Οι λάμψεις τους σκίζουνε τα ουράνια
του νου και της καρδιάς
εξαπολύουν βέλη και πυρά
καθώς τα σύμφωνα συνθέτουν ήχους μαγικούς
κάτω από τη μπαγκέτα του συνθέτη. 
Τόσες συναυλίες άηχες
να συναρπάζουν στίφη ανθρώπινα.
Τόσο καραβάνια κατάφορτα
να ξεφορτώνουν την πολύτιμη πραμάτεια τους.
Το ποίημα να κατοικήσουν.

Μελίτα Τόκα-Καραχάλιου
από τη συλλογή Χαραμάδες του χρόνου, 2019

21 Φεβρουαρίου 2012
2ο βραβείο Πόιησης
Διεθνής Διαγωνισμός "Nosside"
Reggio di Kalabria
Φεβρουάριος 2018
  

Mία λύπη

Μία λύπη στα μάτια σου λιμνάζει,
όπως η υγρασία της βροχής
τον ουρανό διαπερνάει, σαν πέλαγος απέραντη
ηλεκτρισμένη και παγερή.
Κυκλοφορεί ανάμεσα στις λέξεις σου
που απορούν μέσα στο ποίημα.

Μελίτα Τόκα - Καραχάλιου
από τη συλλογή Ανάφλεξη στιγμών, 2004

Πηγή: Translatum, Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης

Έχοντας γευθεί

Τώρα πια, μοναχικό πουλί, 
φορώντας τη σκιά του,
συντροφιά με τις λέξεις,
που άλλοτε χαίρονται,. άλλοτε λυπούνται,
πότε φλυαρούν, πότε σωπαίνουν,
κατοικεί σε φωλιά εύθραυστα διάφανη.
Έχοντας γευθεί ό,τι χαρίζει η ζωή,
είδωλο ενός εαυτού που απουσιάζει
γιατί εξατμίστηκε στον χρόνο,
αρνείται να δεχθεί τη χωμάτινη μοίρα του
και επιμένει να πιστεύει 
πως οι χαραυγές κυοφορούν πάντα εκπλήξεις. 

                                                        26/02/15
                                                       5 το πρωί
Μελίτα Τόκα - Καραχάλιου
από τη συλλογή Με τη ματιά του Κούρου, 2016

Τραγούδι για την πόλη

                     
                                      «Πόλη παγωμένη με όμοιες γωνίες»
                                       Paul Eluard «Κριτική της ποίησης»

Πόλη από ανθρώπους αδειανή
με κτήρια αποστεωμένα,
όμοια με δέντρα αποξηραμένα δίχως χυμό,
μοιάζουν με φαντάσματα 
με αρχαίο τάφο συλημένο.

Πόλη σαν κέλυφος αυγού
χωρίς το περιεχόμενό του,
θυμητάρι μιας άλλης εποχής.
Δρόμοι με αντανακλάσεις καυτές,
σαν πληγές αλήθειας 
ερεθίζουν, εξάπτουν τα δέρμα της ημέρας,
επιβάλλουν την προστασία της δροσιάς.

Μια ερημιά που όλο φουντώνει
απλώνεται παντού,
κρεμασμένη στη καρδιά του Ιούλη.
Μόνον οι ομπρέλες του Ζογγολόπουλου
γνέφουνε για συντροφιά.
Εκεί, πλάι στης θάλασσα το γαλάζιο.

                                               29/08/2014
                                            3 το μσημέρι 
Μελίτα Τόκα - Καραχάλιου
από τη συλλογή Με τη ματιά του Κουρου, 2016

Η γέφυρα

photo art by ben Goosens

«../στο σημείο αυτό κάποτ' εστάθη ο Μαγιακόφσκι
      κι ύφανε λέξη προς λέξη τα ποιήματά του ...» 
Vladimir Mayakovski «Η γέφυρα του Μπρούκλιν»

Διασχίζοντας την περιφερειακή οδό
από τη μια μεριά αντικρίζω
την πόλη απλωμένη,
πότε να κρυώνει, πότε να ζεσταίνεται,
πότε να πεινά και ν' αγωνίζεται.
Άλλοτε πάλι ο βαρδάρης
να σαρώνει την ομίχλη
αποκαλύπτοντας το γερασμένο πρόσωπό της.
οι ρυτίδες του κρύβουνε χνάρια ιστορικά.
Πίσω από τα τείχη της
φανερώνεται η ανθρωπιά της,
δεν υποφέρει την υποτέλεια,
αντιστέκεται στην ισοπέδωση
απελευθερωμένη από μάσκες,
με όπλο αίμα θαρραλέο
στις φλέβες της ν' ανάβει,
οικοδομεί αξιοπρέπεια.
Και το βράδυ η πόλη, σύγχρονη Νύμφη,
να είναι ξενύχτισσα,
να θέλει να επιβάλει τη ζωή,
που σπιθοβολά στα μάτια της
ανθίζοντας πόθους ανυπόμονους.

Από την άλλη όμως πλευρά, περνώντας τη γέφυρα,
το βλέμμα σκοντάφτει πάνω σε κήπους τεφρούς,
στη συνοικία των δακρύων.
Τη συνοικία οπυ την πυρπολεί η σιωπή.
Μια αιώνια σιωπή μες στην κραυγή του ήλιου.

Εκεί η νύχτα δεν ονειρεύεται τη αυγή
και οι επιθυμίες, η ελπίδα,
από την παγωνιά διάτρητες, σχεδόν αιθέριες,
εκμηδενίζονται μέσα στο άψυχο σύμπαν.
Εκεί που
η γέφυρα συνδέει
τη ζωή με τον θάνατο.

Τρίτη 29 Οκτώβρη, 1 το βράδυ

Μελίτα Τόκα-Καραχάλιου
από τη συλλογή του Χορού και της απουσίας, 2013
                                                                                                   

Πόγραδετς

                                             στον πατέρα μου

Γλύκα φθινοπωρινή
σαν ιαχή απλώνεται
στο τραχύ δέρμα της οροσειράς, 
που ξερνούσε τρύπια αμπέχονα, μπερέδες
και κόκαλα νεανικά.
Κροτάλιζαν τα πολυβόλα.
Σπαρμένοι οι νεκροί, μαζί με τα κουφάρια τους
σαπίσαν και ιδέες μέσα το χιόνι.
σε χνάρια από αίμα.

Τώρα πια, χωρίς εξασθενημένα άλογα
να βυθίζονται σε αγκομαχητά πηχτά, 
στην αρμονία του τοπίου, 
σταλάζει η Ιστορία. 
Δέντρα σφύζουνε από καρπό,
χέρια σηκώνουν άγκυρες ονείρου.
Κι η αύρα της λίμνης μονολογεί:
Πόγραετς, Πόγραδετς. 


Μελίτα Τόκα-Καραχάλιου
από τη συλλογή Χαραμάδες του χρόνου, 2019

Της φωνής σου τα κόκκινα

Άκουσα το τύμπανο της σελήνης.
Πολλές φορές το άκουσα.
Και τώρα ακόμη,
ο ήχος του απλώνεται,
αδιάλειπτα στον άνεμο απλώνεται.
Στης αγρύπνιας την ώρα,
ακούω τον άνεμο
και ντύνομαι της φωνής σου τα κόκκινα.

Μελίτα Τόκα - Καραχάλιου
Από τη συλλογή Ανάφλεξη στιγμών, 2004

Πηγή: Translatum, Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης

Μία κραυγή

Μία κραυγή απόγνωσης
σχίζει τη σιωπή΄της νύχτας
σκάβει τα σωθικά της θάλασσας,
εισχωρεί στις φλέβες των κορυφογραμμών,
χαρακώνει επιδερμίδες
μαύρες, λευκές, κίτρινες, κόκκινες.
Μία κραυγή ανθρώπινη
τρυπάει τ' αυτιά του κόσμου.

                                            10/8/2013

Μελίτα Τόκα - Καραχάλιου
από τη συλλογή Με τη ματιά του Κούρου, 2016

Γεια

Ύστερα ψιθύρισε «Γεια»
μια λέξη όπως αντίο
με κείνο το Γάμα σε ορθή γωνία
γιατί έπρεπε να γίνει το ορθόν, το πρέπον
κι ας ήταν η στιγμή οξεία
και το άλφα στο τέλος,
που έμοιαζε αχόρταγο κι αμήχανο,
ωστόσο αποφασισμένο ν' ανεμίσει
στον ανέκφραστο ορίζοντα.
Το σπίτι, η αυλή, το γιασεμί
βουβοί μάρτυρες της θλιβερής εικόνας.
Κι όσο απομακρύνονταν τόσο έλαμπε
μέσα στο φως του καυτού μεσημεριού.

Μελίτα Τόκα-Καραχάλιου
από τη συλλογή Αποικία κοχυλιών, 2008

Γιορτή ζωής

painting A.Matisse

Ό ήλιος φανέρωνε στον ουρανό την χαρά του,
στα χειλη όλων έλαμπε ο χυμός της ζωής,
ατέλειωτο χάδι σάλευε απαλά
πάνω σε πράγματα καθημερινά.
Η δύναμη της καθαρής ημέρας επικρατούσε
με την φλόγα μιας φωτεινής επιθυμίας,
καθώς τους ίσκιους προσπερνώντας
έλειωνε τις παγερές τους αγωνίες.

Το γιορτινό τραπέζι σείονταν
απ' τα τσουγκρίσματα των ποτηριών
για τον τρυφερό ανθό μιας άνοιξης νιοφερμένης,
άνοιγε πύλες χρυσές ανάμεσα σε φλύαρα χαμόγελα.
Κι όλοι καθρεφτιζόμασταν
στης μουσικής τις αντηχήσεις,
αόριστα μας ταξιδεύανε σε ονειρικά τοπία,
που ακινητοποιούν τις λέξεις.
Μια γιορτή ζωής.
Η τελευταία που σε είδα.

Δευτέρα 6 Αυγούστου 2012
                     5 το απόγευμα

Μελίτα Τόκα-Καραχάλιου
από τη συλλογή Του χορού και της απουσιάς, 2013

Στο σύμπαν της θύμησης

                                                 στον φίλο Τόλη Νικηφόρου

Μεσ' στο κενό του κόσμου,
στο κενό των τοίχων
που λυγίζουν από το βάρος της σιωπής,
αναρωτιέσαι τι έγιναν τόσα χάδια,
τόσα φιλιά, τόσα ξενύχτια, τόσοι έρωτες.
Στο σύμπαν της θύμησης
άλλοι μεταλλάχθηκαν σε σκουπίδια, σκόνη ρυπαρή,
άλλοι σε διάττοντες αστέρες
για να λάμψουν με τη γοητεία τους και να εξαφανιστούν,
άλλοι σ' αστέρια φωτεινά για να εμπλουτίζουν
τη γύψινη ακινησία της καθημερινότητάς μας.

Όμως υπάρχουν και έρωτες παγκόσμια παραμύθια,
αιώνια παραδείγματα αφοσίωσης, ζήλειας, λατρείας
με μιαν αιώνια Πηνελόπη, μια ζηλιάρα Μήδεια
κι έναν αμετανόητο Οθέλλο, μια λατρεμένη Ιουλιέττα,
για να θυμίζουν στους ανθρώπους
πως κι αν τ' άνθη ξεραίνονται
κι αν χάνονται οι σπόροι
κι αν την Αφροδίτη τη σκεπάζει μεγάλη παγωνιά, 
πάντα θα ζωγραφίζουν ουρανούς διάφανους
που ανασκιρτούν από ηδυπάθεια,
πάντα μια μουσική θα θρυμματίζεται από ένα χαμόγελο.
Θα σμίγουν οι άνεμοι με τη βροχή
και η φωνή θα πάλλεται.
Πάντα ο ήλιος θα τυλίγει τη ζωή
κι οι ουρανοί θ' αλλάζουν.

                                         16/08/2014
                                         8 το βράδυ

Μελίτα Τόκα - Καραχάλιου
από τη συλλογή Με τη ματιά του Κούρου, 2016

Kάποιες φορές

Κάποιες φορές συμβαίνει
όταν τα χρώματα παίρνουν να ξεθωριάζουν
η θάλασσα να σκοτεινιάζει
αποκαμωμένη από την προσμονή.
Τότε οι όχθες της κεντούν
ένα τίποτα ανελέητο
από θλιμμένους παφλασμούς.
Και μέσα στην ταριχευμένη δοκιμασία
η νύχτα εκκρίνει πιότερη μνήμη
κάτω από την υπεροψία των αστεριών,
κάτω από τ' ουρανού το πολυσύλλαβο ερωτηματικό.

Μελίτα Τόκα - Καραχάλιου
από τη συλλογή Ανάφλεξη στιγμών, 2004

Πηγή: Translatum, Οι ποιητές της Θεσσσαλονίκης

Θα παίρνω

Μέσα στην ακίνητη αιωνιότητα
μέσα στα Τάρταρα της ζωής, 
στην απόλυτη καλοκαιρινή σιωπή,
που την σπάει ο τρεμουλιαστός ψίθυρος της θάλασσας
άλλοτε μελαγχολικός, άλλοτε χαρούμενος
λέξεις συντίθενται, εκπέμπουν τους δικούς τους ήχους,
η κάθε μία έχει τις δικές της διαστάσεις. 

Στο διαυγές φως του δειλινού, 
καθώς δίνει στα καθημερινά πράγματα 
μια μυστηριώδη λάμψη,
που αιωρείται αέρινη, 
σαν σύννεφο από χέρι θεού
εγώ θα παίρνω κουράγιο
απ' το χαμόγελο ενός παιδιού
που την ψυχή μου γαληνεύει.


Μελίτα Τόκα-Καραχάλιου
από τη συλλογή Χαραμάδες του χρόνου, 2019

4 Οκτώβρη 2018

Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Ένας καλός λόγος για να επισκεφτεί κανείς τη Θεσσαλονίκη αυτές τις μέρες είναι η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου στο Εκθεσιακό Κέντρο HELEXPO, Περίπτερο 15-13, από σήμερα ως την Κυριακή (22-25 Απριλίου 2010). Τιμώμενη χώρα η Κίνα.

Από την πληθώρα των εκδηλώσεων, επιλέγω μερικές που θα ενδιέφεραν ιδιαίτερα τους φίλους της ποίησης. Ήδη έχει αναρτηθεί επάνω δεξιά η πρόσκληση στις εκδηλώσεις του Σταύρου Ζαφειρίου και των Χλόης Κουτσουμπέλη και Έλσας Κορνέτη. Άλλες ποιητικές παρουσιάσεις είναι οι εξής :

Παρασκευή 23 Απριλίου, 13.00 – 14.00, αίθουσα Ν. Καββαδίας, περίπτερο 15

Παρουσίαση των συλλογών «Τω αγνώστω», «Στυμφαλίδες όρνιθες», «Μότορσιπ “Προκρούστης” του Απόστολου Λυκεσά από την Πολυξένη Βελένη, διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου, και τον Τόλη Νικηφόρου, ποιητή και πεζογράφο. Οργάνωση : Εκδόσεις Νησίδες.

19.30 – 21.00 Φιλολογικό καφενείο, περίπτερο 15

Παρουσίαση των βιβλίων «Ενοχικόν – Ο μονόλογος ενός δράστη» του Σταύρου Ζαφειρίου, «Κινέζικο» του Δημήτρη Λεοντζάκου, «Χιόνι-Χιόνι» της Αγγελικής Σιγούρου, « … Πιο μουσική απ’ τη μουσική» της Δήμητρας Χ. Χριστοδούλου. Οργάνωση : Εκδόσεις Νεφέλη.

Σάββατο 24 Απριλίου, 11.30 – 12.30 Γαλλικό Ινστιτούτο, Λεωφόρος Στρατού 2Α (παράλληλη εκδήλωση στην πόλη)

Παρουσίαση του βιβλίου «Au creux de mon etre – Στα άδυτα της ύπαρξης μου» του Julien Kilanga-Musinde και της Μελίτας Τόκα-Καραχάλιου, από τη Μαρία Αρχιμανδρίτου, ποιήτρια, τον Σταύρο Καμαρούδη, ε. καθηγητή Παιδαγωγικού Τμήματος Πανεπιστημίου Φλώρινας, και την Jin Siyan, ποιήτρια. Οργάνωση : Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης.

17.00 – 18.00 Αίθουσα Ν. Καββαδίας, περίπτερο 15

Παρουσίαση του βιβλίου «Μικρές ανάσες» του Θανάση Μαρκόπουλου. Ομιλητής : Μιχάλης Γκανάς. Οργάνωση : Εκδόσεις Μελάνι.

Ο κήπος

«Το χώμα είναι τάφος»
Ισίδωρος Αιγεάτης - Παλατινή Ανθολογία

Ο κήπος σου ερμητικά κλεισμένος
έχει το σχήμα του σώματός σου,
τίποτα δεν μπορεί να τον παραβιάσει,
υπακούει στον θρίαμβό του πεπρωμένου.
Από τις ανεπαίσθητες ρωγμές του
ένα ρίγος στροβιλίζεται αποτινάζοντας τη ζωή,
μια οδύνη αναβλύζει σκάβοντας
τον ραγισμένο καθρέφτη της ψυχής μας.
Κι ούτε μια λέξη σου μπορεί να ξεγλιστρήσει,
στον ήλιο να δώσει πνοή,
να ελευθερωθούν όνειρα καταδικασμένα,
τα μάτια μας σαν ζαφείρια να λάμψουνε
στις διαμελισμένες ημέρες.

Στον κήπο σου
μόνο μια γλάστρα με βασιλικό ανθεί,
διώχνει τ' ανεπιθύμητα κουνούπια,
να μη ενοχλούν τον αιώνιο ύπνο σου.

Τρίτη 19 Νοέμβρη, 2012
                    10 το βράδυ

Μελίτα Τόκα-Καραχάλιου
από τη συλλογή Του χορού και της απουσίας, 2013 

Επίγραμμα

Πριν απ' το πέλαγος
μακρόχρονο λιμάνι.
Μέσα στο πέλαγος
καράβι ραγισμένο.
Και στο αρμένισμα
πόνος αθεράπευτος
κι αγρύπνια πελαγίσια.

Μελίτα Τόκα - Καραχάλιου
από τη συλλογή Φαινώ η αγρύπνια
του πελάγου, 1999

Μια λέξη χαραγμένη

                                                    Στον Αλέξανδρο

Πάλι το κόκκινο σύννεφο σημάδευε το παλιό σπίτι. 
που απλώνονταν και φλέγονταν ολόκληρο,
κατοικημένο από κείνη την ανίατη νοσταλγία. 
Τη νοσταλγία,
που μας έψαγνε γύρω από τη μαρμάρινη σκάλα,
που μας ανακάλυπτε πίσω από τις χαμηλές πόρτες,
κι όταν μας άγγιζε, μιλούσαμε την ίδια γλώσσα.
Τη γνώσσα της σιωπής. 
Πότε γλίστραγε στο πάτωμα
κι έτρεχε στις γωνιές σαν κατσαρίδα να κρυφτεί,
πότε ανέβαινε στην οροφή
κι αιωρούνταν απειλητικά πάνω απ' τα κεφάλια μας,
Τις περισσότερες φορές μεταμορφώνονταν
σ' ένα εξαίσιο νεανικό χέρι με μακριά δάχτυλα.
που έψαχναν πάνω στον υγρό τοίχο,
να χαϊδέψουνε μια λέξη χαραγμένη : PATRIA

                                                             1991

Μελίτα Τόκα - Καραχάλιου
από τη συλλογή Με τη ματιά του Κούρου, 2016

Μέσα στη σιωπή μου

Μέσα στη σιωπή μου
φλυαρώ με τον εαυτό μου
παίζω με τις αποχρώσεις της θάλασσας, 
καταγράφω τα  μηνύματα του αέρα,
ακούω τους ψιθύρους των φύλλων,
ντύνομαι τη μεγαλοπρέπεια του φωτός.
Μέσα στη σιωπή μου
δοξάζω τον Δημιουργό. 

Μελίτα Τόκα-Καραχάλιου
από τη συλλογή Χαραμάδες του χρόνου, 2019