Βλέμμα απλανές, αναπαυτικό εύρος στη λεκάνη, γυαλάδα ανατριχιαστική στα πανταλόνια.

Μια και οι τράπεζες είναι η τελευταία αφορμή για την καθιερωμένη υστερία και τον πανικό του έλληνα πολίτη και πριν παρατηρηθούν οι πρώτες έφοδοι στα σούπερμάρκετ, παραθέτω εδώ ένα απόσπασμα από το ανέκδοτο μυθιστόρημά μου, Έρημο νησί στην άκρη του κόσμου, που αναφέρεται, βεβαίως με τον δέοντα σεβασμό, στις μεγάλες φίλες μας.

Τράπεζα είναι ένας χώρος συναλλαγών με άψογη διαρρύθμιση, λιτή διακόσμηση και υψηλή λειτουργικότητα. Ένα πιστωτικό ίδρυμα που χρηματοδοτεί τη βιομηχανία, το εμπόριο, τις υπηρεσίες, και κάθε άλλο κύριο ή δευτερεύοντα τομέα, και συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη της οικονομίας. Χορηγεί επιπλέον δάνεια για την αγορά κατοικίας και καταναλωτικά δάνεια για να ικανοποιήσει ο κάθε πολίτης τις ανάγκες του. Τις γνωστές και καθιερωμένες και όσες άλλες καθημερινά ανακαλύπτονται. Είναι ακόμη ένας μεγάλος εργοδότης που παρέχει την επαγγελματική αποκατάσταση σε χιλιάδες νέους. Μια σίγουρη υπαλληλική σταδιοδρομία, με ικανοποιητικό μισθό και πρόσθετες παροχές, πλήρη ασφαλιστική κάλυψη και καλή σύνταξη.

Κατά μία άλλη διαμετρικά αντίθετη άποψη, τράπεζα είναι το όνειρο και η μετεξέλιξη κάθε παλιού ληστή. Που δεν κρύβεται πλέον σε σκοτεινές σπηλιές και δεν ενεδρεύει σε βουνά και σε λαγκάδια. Που άφησε τις πιστόλες και τις χατζάρες, λούστηκε και ξεψειριάστηκε, ξύρισε τη γενειάδα του, κατέβηκε στην πόλη και εκσυγχρονίστηκε, φόρεσε κοστούμι και γραβάτα, έπιασε χαρτί και μολύβι, κάθισε μπροστά στον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Έγινε έτσι νόμιμος και μπορεί πλέον να επιδίδεται στις ίδιες ακριβώς άκρως επικερδείς δραστηριότητες με απόλυτη ελευθερία. Με πλήρη κοινωνική καθιέρωση και καταξίωση.

Κατά έναν τρίτο, ανεξάρτητο και ψυχρό παρατηρητή, τράπεζα είναι ένα ψηλοτάβανο πάρε-δώσε, μια αποθήκη χρήματος και πλήξης με απαστράπτοντα μάρμαρα και παράδοξες επιτύμβιες επιγραφές. Με γυάλινα, μεταλλικά, πλαστικά, και ξύλινα έπιπλα, συσκευές και αντικείμενα, με ντουλάπια και συρτάρια, φοριαμούς και αρχειοθήκες, με μετρητές, χρηματοκιβώτια, κλειδαριές, λουκέτα, κωδικούς αριθμούς, και βέβαια με πολλές οθόνες υπολογιστών. Με στοίβες χαρτονομισμάτων κάθε χρώματος και αξίας και με εγγυημένη εχεμύθεια και ασφάλεια.

Ο απρόσωπος αυτός μηχανισμός είναι θαυμάσια μεταμφιεσμένος και εξωραϊσμένος με διαφημιστικά τεχνάσματα, με άψογη ενδυμασία και απολιθωμένα χαμόγελα, με μοναδικό σκοπό να προσελκύσει τους μελλοντικούς οφειλέτες του και να τους αιχμαλωτίσει για να τους αφαιρέσει έντεχνα εκείνο το περίφημο κομμάτι σάρκας. Όχι εφ άπαξ και ασφαλώς όχι αιματηρά όπως το επιθυμούσε κάποτε ο πρωτόγονος σεξπηρικός τοκογλύφος της Βενετίας, όχι θεατρικά και υψηλόφωνα, αλλά με όλους τους κανόνες της χειρουργικής, επιστημονικά και επαγγελματικά, τακτικά και σταδιακά, αν είναι δυνατόν και ισόβια.

Εκτός από τις χρηματικές συναλλαγές, εδώ συμπληρώνονται καθημερινά, υπογράφονται και κυκλοφορούν, σε τεράστιο αριθμό και με ομοιόμορφες κινήσεις, πίσω από τα γκισέ και από γραφείο σε γραφείο, ποικιλόχρωμα έγγραφα που παράγουν, αργά αλλά σταθερά, το τριπλό σήμα κατατεθέν του οργανισμού. Βλέμμα απλανές, αναπαυτικό εύρος στη λεκάνη, γυαλάδα ανατριχιαστική στις φούστες και τα πανταλόνια.

Οι μελαγχολικοί πολιτικοί κρατούμενοι, αρχειοθετημένοι κι αυτοί όπως τα έντυπα, πλην όμως πρόωρα και πριν ο χρόνος καταχωρίσει επάνω τους τα χαρακτηριστικά του ίχνη, συνήθως κάθονται γερμένοι ελαφρά προς τα εμπρός και όταν σπάνια κινούνται μοιάζουν με υπνοβάτες, χρησιμοποιούν ένα πρωτόγονο τυποποιημένο λεξιλόγιο, καμιά φορά καταφέρνουν να γελάσουν σπασμωδικά πίσω απ’ την παλάμη τους αλλά σπάνια διανοούνται να αποπειραθούν απόδραση. Όσοι επιδεικνύουν καλή διαγωγή και εναρμονίζονται απόλυτα με το περιβάλλον, καμιά φορά προάγονται από τις τάξεις των απλών καταδίκων σε αυστηρά ευγενικούς δεσμοφύλακες με σφιγμένα χείλη και περιορισμένη εξουσία.