3Το ποίημα συγγενεύει με τη φωτιά
Όπως συγγενεύει το Ρόδο με τον Ουρανό, ο Χαρταετός
με τον Άνεμο
Και συ, το σώμα σου, με το ποτάμι.
Το σωστό Ποίημα, το αληθινό
Αυτό που έρχεται ανεβαίνοντας μέσ' απ' την Ποίηση
κι είναι καρπός της
Σπινθήρας που ξέφυγε απ' την
πυρακτωμένη ουσία της μες σε μια έκρηξη
Πώς ανεβαίνει επάνω στα χείλη το φιλί βαθιά το
στήθος σχίζοντας.
Για τούτο το Ποίημα φέγγει
Όπως τα σπάνια μετέωρα που ξαφνιάζουν τον ουρανό
και κάνουν νύχτα μέρα αλλάζοντας τα οπτικά
πεδία των ματιών.
Το Ποίημα κοιμάται μες στην πληρότητά του
Σαν τα νήπια που χόρτασαν το μητρικό τους γάλα
κι έγιναν πλήρη
Σπιθίζοντας ευφροσύνη κάτω από τα
βλέφαρά τους--
Κρύβοντας μέσα του την αναμμένη φλόγα του, το
αίμα του,
Τη λάμψη του λάμποντας, λάμψη για λάμψη, στην
ερημία.
Το Ποίημα πρέπει να το ξυπνάς
Σιγά σιγά, μην εκραγεί και σε γεμίσει εγκαύματα και
μείνεις ο σημαδιακός, ο καυστικά στιγματισμένος,
και σε πετροβολούν
Μπορεί να σ' αναφλέξει όλον μεμιάς να καίγεσαι
και να καπνίζεις ως το τέλος,
ώσπου να γίνει η σάρκα σου φως
Πώς καίγεται και λιώνει η αναμμένη λαμπάδα και γίνεται
δέηση.
Είναι σάρκα και σάρκα,
Σάρκα πυκνή
Και σάρκα ανάερη,
Εκθαμβωτική
Φως
Ως ιμάτιον
Αμφίεση Σκιών κι Ενσάρκωση Ασωμάτων.
Το Ποίημα σε ποιεί,
Δεν το ποιείς
Μην το παραβιάζεις.
Γιώργος Θέμελης
Από τη συλλογή Ars Poetica (1974)
Αναρτήσεις
9 σχόλια:
Το Ποίημα σε ποιεί,
Δεν το ποιείς
Μην το παραβιάζεις.
Μεγαλειώδες τρίστιχο. Μεγαλειώδες ποίημα!
Αυτό το τρίστιχο καλά θα κάνουν να το έχουν υπόψη τους όλοι οι ποιητές κι όλοι οι αναγνώστες της ποίησης.
O Γιώργος Θέμελης είναι ένας από τους αγαπημένους μου ποιητές και το γνωρίζουν όλοι όσοι γνωρίζουν εμένα, ανώνυμε/η.
Σπουδαίο το ποίημα, σωστή η παραίνεση, όμως το τρίστιχο αυτό είναι διδακτικό και χωρίς ποιητική αξία. Και καλά θα κάνουν να το έχουν υπόψη τους όσοι εσχάτως ανακάλυψαν την ποίηση και κρίνουν ότι είναι σε θέση να δώσουν συμβουλές στους άλλους.
Η ποίηση βγαίνει μέσα από τη ζωή, άρα νομίζω ότι από τη φύση της είναι και διδακτική.
Με εντυπωσίασε αυτό το τρίστιχο, έστω και αν είναι απλώς διδακτικό και χωρίς ποιητική αξία. Άλλωστε, το μέγεθος της ποιητικής αξίας κάποιων στίχων καθορίζεται από τους ειδικούς και δεν μπορώ να το κρίνω εγώ.
Ανήκω σε αυτούς που προσφάτως ανακάλυψαν την ποίηση και οικτίρω τον εαυτό μου που άργησα τόσο. Αλλά μάλλον κάλλιο αργά παρά ποτέ.
Είμαστε όλοι μαθητούδια στο μεγάλο σχολείο της ύπαρξης και όλα τριγύρω μάς διδάσκουν. Εμμέσως όμως, με την παρουσία τους και με το παράδειγμά τους, όχι ευθέως και δασκαλίστικα. Η ποίηση δεν μας στήνει στον τοίχο και δεν μας κουνάει επιτιμητικά το δάχτυλο. Εκτός αν ασκεί την εξουσία εκείνη που είναι τόσο προσφιλής σε πολλούς τζουτζέδες που γνωρίζω.
Η γνώμη του καλλιεργημένου αναγνώστη έχει την ίδια αξία με τη γνώμη του οποιουδήποτε ειδικού.
Θαυμάζω την ταπεινοφροσύνη σου. Και αν η πρόσφατη ανακάλυψη της ποίησης είναι το μόνο για το οποίο θα πρέπει να οικτίρεις τον εαυτό σου, είσαι αληθινά πολύ τυχερός/ή. Γνωρίζω άλλους που θα έπρεπε να τον οικτίρουν για πολύ χειρότερα και όμως επαίρονται και απολαμβάνουν τα επίχειρα της ατιμίας τους.
Αγαπούσα πολύ το σχολείο και τους δασκάλους μου και δεν με πείραξε ποτέ αυτό που οι άλλοι λένε "δασκαλίστικη" συμπεριφορά. Ο κάθε άνθρωπος έχει το δικό του τρόπο να μας οδηγεί στη μάθηση - σημασία έχει η διαδικασία και ο στόχος και όχι το μέσον. Έτσι, βλέπω ακόμα με πολλή αγάπη καθετί διδακτικό κι ας μην αρέσει σε άλλους ή έστω και αν με κοροϊδεύουν οι άλλοι, όπως και εσείς με την απάντησή σας. Δεν πειράζει.
Δυστυχώς, υπάρχουν πολλά που δεν ανακάλυψα ποτέ, π.χ. ο κλασικός χορός, η γλυπτική και η χαρακτική και τόσα άλλα. Αλλά δεν μπορώ να οικτίρω τον εαυτό μου για όσα δεν ξέρω ή δεν πρόλαβα να μάθω. Δεν φτάνουν δέκα ζωές για να γνωρίσει κανείς έστω και επιφανειακά κάθε μορφή τέχνης. Άλλωστε, όσο ζούμε μαθαίνουμε.
Προς το παρόν μου αρκεί που άρχισα να ανακαλύπτω την ποίηση και που μου αρέσει τόσο πολύ. Και ευτυχώς το διαδίκτυο φιλοξενεί πολλή ξένη ποίηση, αλλά πλέον και ελληνική και έτσι στον ελεύθερό μου χρόνο δεν χορταίνω να διαβάζω.
Εγώ να κοροϊδέψω ένα φανατικό αναγνώστη της ποίησης(ή μάλλον αναγνώστρια, όπως φαίνεται από την απάντησή σου); Να διευκρινίσω ότι εμείς εδώ χρησιμοποιούμε τον ενικό, ίσως ως αντιστάθμισμα της ανωνυμίας σου. Μα είναι εμφανέστατη η ταπεινοφροσύνη σου ! Και η μεγαθυμία σου !
Ήμουν βέβαιος ότι δεν σε πειράζει η δασκαλίστικη συμπεριφορά. Φαντάζομαι ότι είσαι και θαυμάστρια της εξουσίας. Των υπουργών, των προέδρων, των διευθυντών... Ανθρώπινο και κατανοητό.
Δεν πειράζει που δεν ανακάλυψες πολλά για κάθε μορφής τέχνη. Κανείς δεν προλαβαίνει. Είμαι βέβαιος όμως ότι έχεις θαυμάσιες επιδόσεις σε άλλους τομείς, που ίσως κι αυτοί να αποτελούν κάποιου είδους τέχνη.
Για να αποδείξω, μάλιστα, την καλή μου θέληση και την εκτίμησή μου για την φιλότιμη προσπάθειά σου να προσεγγίσεις την ποίηση, ευγενική μου ύπαρξη, θα σου συστήσω να επισκεφθείς το Τρανσλάτουμ και να μελετήσεις την ανθολογία της Βίκυς Παπαπροδρόμου. Είμαι βέβαιος ότι θα σου αρέσει η Ζωή Καρέλλη για το θρησκευτικό της συναίσθημα, ο Γιάννης Καρατζόγλου, που αποτελεί έναν αξιοθαύμαστο συνδυασμό του ανθρώπου της εξουσίας με τον ποιητή, και ο Μανόλης Αναγνωστάκης που δεν χρειάζεται κανενός είδους συστάσεις. Εκτός βέβαια από τον Γιώργο Θέμελη που ήδη λατρεύεις. A, μην ξεχάσεις και τον Γιώργο Ιωάννου. Δεν λέει πολλά ως ποιητής, είναι όμως εξαιρετικός πεζογράφος.
Αχ, ζηλεύω τους ευτυχισμένους ανθρώπους σαν κι εσένα που έχουν βρει τον προορισμό τους στη ζωή.
Μια ρομαντική ποιητική ύπαρξη στην εποχή μας. Μακριά από το ψέμα της ζωής, μακριά από βρωμιές, υποκρισίες, προδοσίες, και μέσα στα ποιητικά άνθη. Εύγε.
Από την ανθολογία αυτήν που είπατε, του Τρανσλάτουμ, βρέθηκα εδώ. Διάβασα εκεί για πρώτη φορά αυτό το ποίημα και το αφιέρωμα που κάνανε εκεί στον Γιώργο Θέμελη για την παγκόσμια μέρα της ποίησης και με συγκίνησαν αυτοί οι στίχοι. Και ψάχνοντας να ξαναβρώ το ποίημα βρέθηκα στο δικό σας blog.
Εδώ πίστεψα πως μπορώ να σχολιάσω πιο εύκολα αφού δεν χρειαζόταν να κάνω εγγραφή. Ο λόγος που είμαι ανώνυμος είναι γιατί δεν έχω λογαριασμό google που μου ζητάει παρακάτω. Λέγομαι Γιώργος Γρίβας και είμαι από την Ιεράπετρα, αν βοηθάει κάπως που το λέω.
Ξέχασα να σας ευχαριστήσω για την υπόδειξη να μελετήσω την ανθολογία της κας Παπαπροδρόμου. Όπως είδα από το ποίημα που βάλατε σήμερα εδώ έχει κι εκείνη blog και μάλιστα περιλαμβάνει αυτό το ποίημα του Γιώργου Θέμελη. Ελπίζω ότι θα έχει την καλωσύνη να μου λύσει μερικές απορίες μου για τα ποιήματα της Θεσσαλονίκης.
Και πάλι ευχαριστώ και καληνύχτα σας.
Κύριε Γρίβα,
Λογαριασμό Google μπορεί να αποκτήσει κανείς πολύ εύκολα. Θα έλεγα επίσης ότι θα μπορούσατε να δηλώσετε το όνομά σας από την αρχή. Έτσι θα αποφεύγαμε παρανοήσεις και παρεξηγήσεις.
Έχετε μια εκπληκτική, σχεδόν απίστευτη, ομοιότητα στις σκέψεις, τις απόψεις και τη φρασεολογία με κάποια κυρία που γνωρίζω πολύ καλά.
Ένα όμως είναι πέραν πάσης αμφιβολίας. Η κυρία Παπαπροδρόμου μου έχει λύσει εμένα όλες τις απορίες και σίγουρα θα λύσει και τις δικές σας. Γνωρίζει τους ποιητές της Θεσσαλονίκης από πολύ κοντά και όσο κανένας άλλος.
Καληνύχτα σας.
Δημοσίευση σχολίου