Τετάρτη 21 Οκτωβρίου 2009

Αποχαιρετισμοί στη μουσική

Ι

Τ’ όνειρό μου πια δεν είναι να χαρώ, μήτε να ζήσω,
μα να πω μια λέξη μόνο, σα μια φλόγα, - και να σβήσω.

Κι αν ακόμα ζω του κάκου, και γυρνώ στη γην απάνω,
μόνο ένα πια μου μένει, - να την πω και να πεθάνω …

Κι όμως ούτε αυτή η λέξη δε μου δόθηκεν ακόμα
να την πω, - και μου παιδεύει την ψυχή μου και το στόμα.

Μήτε καν αυτή τη λέξη, την απέραντα θλιμμένη,
μήτε τρόπος να τη μάθω, μήτε χρόνος δε μου μένει.

Κι αφού τ’ άχαρά μου χείλη δεν την πρόφεραν ακόμα,
θα την πάρω, - και σαν ξένοι, θα χαθούμε μες στο χώμα …

Ναπολέων Λαπαθιώτης
από τα Ποιήματα, 1964

11 σχόλια:

Poet είπε...

Μια σύντομη επάνοδος στην παραδοσιακή ποίηση. Ας μην ξεχνάμε ότι μερικά από τα ποιήματα που πολύ αγαπήσαμε ήταν γραμμένα με αυτόν τον μάλλον ξεπερασμένο τώρα τρόπο. Και εξακολουθούν πάντα να διατηρούν τη γοητεία τους.

Να προσθέσω ότι αρκετοί σύγχρονοι ποιητές έχουν γράψει και ομοιοκατάληκτους στίχους. Παράδειγμα ο Ορέστης Αλεξάκης που τόσο πολύ άρεσε στους αναγνώστες του ιστολογίου. Πειραματισμός, νοσταλγία μιας εκφραστικής αθωότητας, ποιός ξέρει;

Αρκετοί νεώτεροι συνεχίζουν. Αν δεν κάνω λάθος, υπάρχει μάλιστα και μια σχετική ανθολογία στο διαδίκτυο.

Αγγελικούλα είπε...

...γραμμένο για την ποίηση, αυτό το εντελώς άστατο θηλυκό! Ε, Τόλη;

Poet είπε...

Άστατο, σαγηνευτικό και με αναρίθμητους εραστές ανά τους αιώνες και ανά τον κόσμο. Ο καθένας νομίζει ότι αυτός είναι ο μεγάλος της έρωτας. Και με τον Λαπαθιώτη πήγε όσο κι αν παραπονιέται. Το έχει καταγράψει η ιστορία.

Βέβαια στον καθένα εμφανίζεται με διαφορετικά φορέματα, με διαφορετικά χρώματα και αρώματα. Και όλοι τη λατρεύουν και της είναι πιστοί. Το υπέρτατο θηλυκό!

librarian είπε...

Για ποιαν άραγε λέξη να μιλούσε ο ποιητής; Η "παραδοσιακή" ποίηση έχει πολλά να μας διδάξει ακόμα. Ευτυχώς θα διδάσκει πάντα.
Τα χαιρετίσματά του.

Poet είπε...

Δεν νομίζω ότι μιλάει για κάποια συγκεκριμένη λέξη. Μάλλον για την ποίηση γενικά. Είχε επίγνωση των περιορισμών του.

Εκείνη που διδάσκει είναι η καλή ποίηση και όχι η παραδοσιακή (χωρίς εισαγωγικά, ο όρος είναι καθιερωμένος και σωστός) ή η νεωτερική. Ο Λαπαθιώτης ανήκει στους παραδοσιακούς ποιητές του μεσοπολέμου έναντι των νεωτερικών (Σεφέρης, Ελύτης, Ρίτσος κ.α.)

Καληνύχτα.

ΕLΕΝΑ-ΒUTTEFLY είπε...

Αυτό που μετράει είναι όντως η καλή ποίηση, Τόλη,ασχέτως αν είναι παραδοσιακή ή σύγχρονη.. και η ποίηση του Λαπαθιώτη έχει αγαπηθεί πολύ.
Καλό μεσημέρι

Poet είπε...

Μα επειδή μου αρέσει τον ανθολογώ κι εγώ, Έλενα. Αυτόν και άλλους παραδοσιακούς ποιητές. Εξ άλλου, μια ανθολογία είναι κ α ι κάποιου είδους μουσείο. Διάβασε και το επόμενό του.

librarian είπε...

Ενδιαφέρον. Κλασική ποίηση άραγε υπάρχει; Όπως κλασική λογοτεχνία δηλ.

Poet είπε...

Η λογοτεχνία περιλαμβάνει την ποίηση, την πεζογραφία και το λογοτεχνικό δοκίμιο. Συμπεραίνω λοιπόν, Άννα μου, ότι ο όρος «κλασσική λογοτεχνία» αναφέρεται σε όλα τα λογοτεχνικά είδη. Αλλιώς θα έπρεπε να ήταν «κλασσική πεζογραφία».

Με την ευκαιρία να παρατηρήσω ότι ακούω πολλές φορές να λένε «η λογοτεχνία και η ποίηση». Είναι σαν να λένε «τα φρούτα και τα μήλα». Προφανώς στο μυαλό τους η λογοτεχνία ταυτίζεται με την πεζογραφία.

Καλό ξημέρωμα.

librarian είπε...

Βεβαίως και η λογοτεχνία συμπεριλμβάνει και την ποίηση. Μέγα λάθος να συγχέεται με τη λογοτεχνία. Ευτυχώς δεν το έχω δει αυτό το λάθος σε καμία βιβλιοθήκη.
Ωστόσο έχω μια επιφύλαξη για το αν ο Λαπαθιώτης που εντάσσεται στους ποιητές του μεσοπολέμου ανήκει στην παραδοσιακή ποίηση. Από όσο γνωρίζω εντάσσεται στην αθηναϊκή σχολή του νεορομαντισμού και του νεοσυμβολισμού, όπως και ο Καρυωτάκης, η Πολυδούρη, ο Άγρας, ο Ουράνης κ.ά.
Εκτός βέβαια και αν θεωρήσουμε ότι επειδή έγραφαν με ρήμα και με μέτρο χρησιμοποιούν μια παραδοσιακή τεχνοτροπία. Αν και ακούγεται υπερβολικό.
Όπως και να έχει ευχαριστώ για τη συζήτηση και τον προβληματισμό.
Καλό βράδυ Poet.

Poet είπε...

Δεν νομίζω ότι είναι υπερβολικό, Άννα μου. Όταν γράφει κανείς με ρίμα, όταν γράφει έμμετρη ποίηση, γράφει με τρόπο παραδοσιακό και αναπόφευκτα κατατάσσεται στους παραδοσιακούς ποιητές. Ακόμη κι αν γράφει σήμερα, όπως συχνά συμβαίνει. Να προσθέσω ότι η παράδοση είναι κάτι σημαντικό και αυτός ο τρόπος γραφής δεν πρέπει να εκλαμβάνεται απαραιτήτως ως κάτι αρνητικό.

Ο βασικός διαχωρισμός όμως έγινε τη δεκαετία του 1920 και λίγο αργότερα, όταν εμφανίστηκαν οι νεωτερικοί ποιητές, και από τότε είναι πλέον κοινός τόπος.

Καλό βράδυ.