Στην παλιά επαρχία των Οδομάντων
με τους σεληνιακούς θεούς και τον κίτρινο Στρυμόνα
ο μικρός και πένθιμος σταθμός του Χατζή - Μπεϊλίκ
τυλιγμένος είναι σε παράξενη γαλήνη.
Πουλί κανένα, μήτε σε δέντρο μήτε σε στέγη
ο ουρανός άδειος από φως, οι δρόμοι έρημοι από ήχους
μονάχα σα σκιά βαριά κάποτε γλιστρά και πάει
ο νεκρός σταθμάρχης με το κόκκινο καπέλο.
Και μια ορισμένη ώρα κάθε μέρα
ένα τρένο, το ίδιο πάντα μαύρο τρένο
πλάι σε κούφια κι ακίνητα βαγόνια
σταματώντας για λίγο, λαχανιασμένα θα περάσει
χωρίς να βγάλει έξω κεφάλι κανένας ταξιδιώτης.
Α, τη φριχτή μελωδία των τρένων, των τρένων
που χάνονται σφυρίζοντας βραχνά
μέσα στην αχλύ και τον καπνό
λαχταράς βαθιά κ’ ενυπνιάζεσαι
τι είναι το κάθε τρένο μια ελπίδα ν’ αλλάξεις τη ζωή σου!
Ωστόσο ξέρεις καταβάθος πως να δοκιμάσεις θα ήταν μάταιο
πως σ’ όποιο τρένο κι αν ανέβεις, ποτέ σου δε θα φύγεις
απ’ το μικρό και πένθιμο σταθμό του Χατζή – Μπεϊλίκ.
Γιώργος Καφταντζής
από τη συλλογή Αναθήματα, 1966
Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Πρώτη εκτέλεση: Μαρία Δημητριάδη
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Πρώτη εκτέλεση: Μαρία Δημητριάδη
Αναρτήσεις
15 σχόλια:
"τι είναι το κάθε τρένο μια ελπίδα ν’ αλλάξεις τη ζωή σου!"
πολύ ατμοσφαιρικό ποίημα...
με γέμισε εικόνες μεθοριακών σταθμών... έχω κοιμηθεί πολλά βράδια στα πέτρινα σπιτάκια των μικρών σταθμών όταν ήμουν μικρή...
κι ακόμα όταν βλέπω ή ακούω τρένο ριγώ...
όπου κι αν πας
" ο μικρός πένθιμος σταθμός του Χατζή – Μπεϊλίκ"
θα σε ακολουθεί...
Και σε μένα το τρένο ασκεί μια ιδιαίτερη γοητεία. Σε ταξίδια κοντινά και μακρινά, στην Ελλάδα και σε όλη την Ευρώπη. Σε αντίθεση με τον Καφταντζή, αυτοί οι επαρχιακοί σταθμοί, συχνά μικρά κομψοτεχνήματα, μου γεννούσαν την επιθυμία να ζήσω εκεί με κάποιο αγαπημένο πρόσωπο. Και να βλέπω τα τρένα να περνούν. Να φύγω από τη φρενίτιδα της μεγάλης πόλης και να ζήσω απλά, λιτά, γνήσια, με τη μουσική μου, τα βιβλία μου και τη φύση.
Παρόλο που η επίδραση του Καβάφη είναι εμφανέστατη, Νίκο, πιστεύω ότι το ποίημα του Καφταντζή έχει το δικό του παράξενο άρωμα, τη δική του ατμόσφαιρα, όπως παρατήρησε και η Τζούλια. Και τη δική του αξία.
Παρεούλα μου όμορφη, καλημέρα!
Τα τρένα, πάντα μου δημιουργούσαν μια γλυκιά μελαγχολία και μια παράξενη ένταση.
Οι Σταθμοί του τρένου, σταθμοί δακρύων...για ερχομό ή αποχαιρετισμό...
Και όχι μόνο αυτό, Ουρανία μου. Θα μπορούσα να γράψω ένα ολόκληρο βιβλίο για τις περιπέτειες, τις εκπλήξεις, τα αστεία, συγκινητικά ή δραματικά περιστατικά, τις γνωριμίες, τις ανακαλύψεις και, φυσικά, την ερωτική ατμόσφαιρα μέσα σε τρένα.
Από το τρένο της διαδρομής Αθήνας -Λονδίνου (δύο γραμμές) ως το Κράσναγια Στρέλα (κόκκινο βέλος) της διαδρομής Μόσχας-Λένινγκραντ, και ως τα γρήγορα και τα αργά τρένα στο εσωτερικό της Αγγλίας.
Και τόσα άλλα.
Σκέψου ακόμη ότι με ένα τρένο, όπως αρμόζει, μπορείτε να έρθετε όλοι στην πόλη των φαντασμάτων και να συναντηθούμε επιτέλους.
"Το τρένο φεύγει στις οχτώ, ταξίδι για την Κατερίνη...."
Δεν μπορεί, αυτός που έγραψε τους στίχους πρέπει να υπηρέτησε στην Κατερίνη.
Γενάρης του '60, μέσα σε χιονόνερο βράδυ φύλαγα σκοπιά, γερμανικό νούμερο, ψηλά στο Κολοκούρι (Σβορώνου το κανονικό του όνομα) και αγνάντευα στον κάμπο με νοσταλγία το τρένο σαν φωτεινό φίδι να στρίβει σφυρίζοντας προς Θεσσαλονίκη.
Ακόμα και τώρα όταν το σκέπτομαι μελαγχολώ.
Τρένο δεν θυμάμαι να έχω χρησιμοποιήσει για μετακινήσεις εδώ στην Ελλάδα. Το χρησιμοποιούσα τακτικά όταν ζούσα στην Αγγλία.
Το πιο εντυπωσιακό μου ταξίδι με τρένο όμως, έγινε στη Νορβηγία. Ταξίδεψα από το Όσλο μέχρι το Μπέργκεν, ένα ταξίδι που πήρε έναν εξωφρενικό αριθμό από ώρες (οκτώ αν θυμάμαι καλά) αλλά ήταν εκπληκτικό λόγω της εναλλαγής των τοπίων. Πρέπει να ήμουν στην ηλικία της κόρης μου (25) και το θυμάμαι σαν να γύρισα από εκεί μόλις τώρα!
Να λοιπόν που, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, το τρένο μας συγκινεί και μας γοητεύει όλους. Υπάρχει και ο Μαυρομάτης, ένας γνωστός ζωγράφος στη Θεσσαλονίκη που ζωγραφίζει τρένα αποκλειστικά.
Το πραγματικά μεγάλο ταξίδι με τρένο που ονειρευόμουνα δεν το έκανα όμως ποτέ. Λονδίνο-Μόσχα-Βλαδιβοστόκ με τον υπερσιβηρικό και μετά Βανκούβερ-Μοντρεάλ με τον υπερκαναδικό. Στην επόμενη ζωή.
Μου θυμίζει τόσα πολλά και με πονάει αυτό το τραγούδι. Και η Μαρία Δημητριάδη, αξέχαστη από τον μοναδικό τρόπο με τον οποίο ερμήνευσε τα τραγούδια του αγώνα.
Μετά τον Γιώργο Καφταντζή, ξύπνησες κι εσύ τα φαντάσματα, Τζούλια.
Πολύ όμορφο το κείμενο...
ο νεκρός σταθμάρχης με το κόκκινο καπέλο θα μας περιμένει...:):)
καλό σου βράδυ, Ποιητή !
όχι εγώ Τόλη, ο Ντίνος μου το θύμισε με τα βιώματα που περιγράφει...
εγώ για να είμαι ειλικρινής για άλλο τραγούδι πήγαινα... κι αυτό από τα "μεγάλα" με την ερμηνεία της Βίκυς Μοσχολιού: "Τα τρένα που φύγαν αγάπες μου πήρανε"
καλό βράδυ στην παρέα
Τζούλια ευχαριστώ για το τραγούδι με την υπέροχη ερμηνεία της Μαρίας Δημητριάδη. Το περίμενα.
Αυτό ταιριάζει περισσότερο με την ατμόσφαιρα του ποιήματος.
Καλημέρα σε όλους.
Καλημέρα, Ηλιάνα, Τζούλια και Ντίνο, καλημέρα σε όλους σας.
Να προσέχετε όταν ξυπνάτε τα φαντάσματα. Γιατί πίνουν από το αίμα της καρδιάς μας.
Με αυτά και με κείνα, δεν είχα δει την εμπνευσμένη εικόνα σου, Τζούλια, και μόλις τώρα την πρόσεξα συμπτωματικά. Το όνειρο που αναδύεται μέσα από τη θλιβερή πραγματικότητα.
Δημοσίευση σχολίου