Σάββατο 3 Ιανουαρίου 2009

Πλόες ερωτικοί (1)

Σημειώσεις του Μανόλη Ξεξάκη στη νέα μορφή των ποιημάτων (απόσπασμα): Οι Πλόες Ερωτικοί, γραμμένοι σε διάφορες εποχές, δεν χωρούν πουθενά. Αλλά δεν είναι μόνον αυτό, κάθε τόσο τους ξαναγράφω και νομίζω πως πετώ τα κόκαλα. Λέω ότι αυτά που έμειναν είναι ποιήματα χωρίς να ξέρω ακριβώς τι είναι τα ποιήματα και πότε κάποια λόγια ονομάζονται έτσι. Διαβάζω ότι η συναισθηματική φόρτιση της γλώσσας στον υπέρτατο βαθμό δίνει πνοή ζωής στα πήλινα στρατιωτάκια. Και ποιος τον αναγνωρίζει αυτόν τον υπέρτατο βαθμό; Με το κρασί είναι εύκολο, σε 15 μέρες βράζει ή γίνεται ξίδι. Με τα ποιήματα τα πράγματα είναι δύσκολα. Μπορεί και 15 χρόνια να μην βράζουν, αλλά ούτε και να γίνονται ξίδι. Αυτό είναι το χειρότερο. Ελπίζω να μην συμβαίνει.

Σχόλιο του Μανόλη Ξεξάκη στην πρώτη μορφή της συλλογής που παρατίθεται στο τέλος της συγκεντρωτικής έκδοσης : Οι Πλόες Ερωτικοί γράφτηκαν και ξαναγράφτηκαν δεκάδες φορές, όπως είπαμε στις Σημειώσεις. Μέχρι χθες νόμιζα ότι η τελευταία ελλειπτική μορφή που προηγήθηκε είναι η καλύτερη. Σήμερα έχω αμφιβολίες. Και επειδή δεν μπορώ να καταλήξω, παραθέτω αμέσως εδώ την αρχική μορφή, με ελάχιστες αλλαγές, που δημοσιεύτηκε στο ομότιτλο βιβλίο το Νοέμβριο του 1980. Ίσως να είναι χρήσιμη στον υπομονετικό αναγνώστη που χαίρεται την ξενάγηση στην κουζίνα της συγγραφής. Αν όμως δεν είναι, μπορεί να την αγνοήσει.

Σχόλιο δικό μου : Moυ αρέσει περισσότερο η αρχική μορφή της συλλογής και όχι μόνον δεν αγνοώ το συγκεκριμένο ποίημα αλλά το αναρτώ κιόλας εδώ.



Εγώ, ο Μανόλης Ξεξάκης, καπετάνιος της αμφιβολίας
για όσα συμβαίνουν στον κόσμο, το «σωτήριο» έτος 1974,

προσπαθώντας να βρω το δρόμο μου μέσα από
συγκρουόμενα ίχνη, που οδηγούσαν σε αμφίβολα λιμάνια,

διάκρινα στο παρελθόν μου, τοποθετημένο ψηλά,

ένα αβέβαιο κύμα από έρωτα, που επιθυμώ να κατρακυλήσει
στην αφρισμένη πρύμνη, μακριά απ' τη γέφυρα του καραβιού.

Λοιπόν, βρισκόμενος σ' εφτά πατώματα ύψος-ψηλά,
έβλεπα απέναντι το σπιτάκι της λογικής σκοτεινιασμένο.

Κι άρχισε να ρίχνει απ' τη νύχτα στις τρεις.
Έριχνε χιόνι πεταλούδα και σκεπάστηκαν τα δέντρα.

Σηκώθηκα και περπάτησα σε διάδρομους νοσταλγίας
Επέστρεφε και χάνονταν συνεχώς
ως το λευκό χιονισμένο πρωί, η εικόνα σου στο μυαλό μου.

Μανόλης Ξεξάκης
από τη συλλογή Πλόες ερωτικοί, Πρώτη μορφή, έκδοση 1980,
συγκεντρωτική έκδοση Ποιήματα 1972 – 2006, 2008

5 σχόλια:

Poet είπε...

Με το ποίημα αυτό ολοκληρώνεται το αφιέρωμα στον ποιητή Μανόλη Ξεξάκη.

Υπήρξαν αναπόφευκτες παρεμβολές λόγω των ημερών, αλλά πιστεύω ότι οι αναγνώστες του ιστολογίου χάρηκαν τον αξιόλογο αυτό ποιητή και εκτίμησαν την ιδιαίτερη οπτική του.

Ανδρέας Καρακόκκινος είπε...

Σημασία έχει ότι πραγματικά γνωρίσαμε ένα αξιόλογο ποιητή που δεν τον ξέραμε. Κι εμείς με τη σειρά μας πρέπει να τον γνωρίσουμε και σ' άλλους που αγαπούν τη ποίηση.

Poet είπε...

Πολύ σωστά, Ανδρέα. Καλημέρα.

Το επόμενο αφιέρωμα θα είναι στον Θέμη Λιβεριάδη, έναν ακόμη σημαντικό ποιητή και φίλο των εφηβικών μου χρόνων.

Αγγελικούλα είπε...

Το περιμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον, Poet.

Poet είπε...

To αφιέρωμα στον Θέμη Λιβεριάδη, Λίνα, θα έχει πραγματικά μεγάλο ενδιαφέρον για διάφορους λόγους.

Πρώτα τον προσωπικό. Είναι παιδί του κέντρου της Θεσσαλονίκης όπως κι εγώ. Και φίλος από τα χρόνια εκείνα. Ο Θέμης της Αγίας Τριάδας όπως τον διατηρώ στη μνήμη και όπως ο ίδιος έχει ονομάσει τον εαυτό του. Μπορεί κανείς να φανταστεί τι σημαίνει αυτό.

Μετά, ο Θέμης ήταν ένα σπάνιο και πρώιμο ποιητικό ταλέντο. Παρέμεινε όμως ποιητικά ανενεργός για πολλά χρόνια.

Ακόμη, συνδυάζει την αδρή έως σκληρή και, καμιά φορά, ωμή γραφή με μια βαθύτερη ευαισθησία και τρυφερότητα. Με κατά διαστήματα υπέροχες λάμψεις έμπνευσης και πρωτοτυπίας.

Τέλος, πιστεύω ότι ο Θέμης θα μας παρακολουθεί εδώ. Πριν λίγες μέρες μου έστειλε μια επιλογή των ποιημάτων του για να διαλέξω εγώ εκείνα που θα δημοσιεύσω στο ιστολόγιο. Αν έχει κέφι, μπορεί να συμμετάσχει και στη συζήτηση και να απαντήσει στα σχόλια που θα γίνουν.

Υπάρχουν και άλλοι λόγοι που γνωρίζουμε μόνον εκείνος κι εγώ. Στις φιλίες και στην ποίηση (όπως και στον έρωτα) ποτέ μας δεν τα λέμε όλα.