Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2008
Τζένγκις Χαν
σ' ένα κορίτσι με μάτια υγρά
και ευκίνητα λευκά πουλιά
(οι φυλές του αιματηρά σμιγμένες κυματίζουν γύρω
σαν αναλαμπές από κινούμενες κερκίδες. Πίσω ένα
παρθένο δάσος ανήσυχων Μογγόλων κι ως το βάθος
πνέει και μετατοπίζει τον ορίζοντα. Έφιππα στίφη
προσμένουν το σημάδι της επιδρομής. Του λαβωμένου
το πρόσταγμα.)
Είπε ο Τζένγκις Χαν, ο αιμοσταγής, θανάσιμα
πια τραυματισμένος απ’ το ξίφος
του άγριου Μογγόλου και
κρατώντας το μικρό λευκό χέρι
της ωραίας εύθραυστης
γυναίκας. (Το άλογό του μαύρο με αραιές
βούλες μυρίζει έρημο τη χλόη
της Ασίας.) Είπε ο Χαν
με τρεμάμενη φωνή και μάτια υγρά
από ένα ύψος θαμπό
τελειωτικά ανθρώπινο.
«Τα χέρια είναι το πρώτο πράγμα που δίνουμε
οι άνθρωποι στον κόσμο κι ας μιλάμε
με κλαγγές και θρύλους. Τα χέρια είναι
που ζητάμε πιο πολύ στην αγάπη και
στο θάνατο. Δώσ’ μου, είπε, αυτές
τις μυρωμένες ρίζες να κρατήσω λίγο,
αυτά τα ευκίνητα
λευκά πουλιά πριν ταξιδέψω προς τις στέπες.
Και κοίταζέ με, Ρόια, μην κλαις, μην καταριέσαι
το σκοτάδι που πέφτει πάνω μου σαν μαύρο
βόλι. Μονάχα άναψε τη λάμπα.
Η νύχτα είναι άσπρη και γαλάζια,
γιασεμί του νου μου.
Ο σπόρος μου πλαγιάζει σε βαθιά χωράφια
και μου γνέφει κιόλας μέσ’ απ’ την άνοιξη
της σάρκας σου.
Μα τώρα έλα, γύρισε το στήθος μου
προς τους ανέμους».
Μανόλης Πρατικάκης
από τη συλλογή Οντοφάνεια, 1988
και ευκίνητα λευκά πουλιά
(οι φυλές του αιματηρά σμιγμένες κυματίζουν γύρω
σαν αναλαμπές από κινούμενες κερκίδες. Πίσω ένα
παρθένο δάσος ανήσυχων Μογγόλων κι ως το βάθος
πνέει και μετατοπίζει τον ορίζοντα. Έφιππα στίφη
προσμένουν το σημάδι της επιδρομής. Του λαβωμένου
το πρόσταγμα.)
Είπε ο Τζένγκις Χαν, ο αιμοσταγής, θανάσιμα
πια τραυματισμένος απ’ το ξίφος
του άγριου Μογγόλου και
κρατώντας το μικρό λευκό χέρι
της ωραίας εύθραυστης
γυναίκας. (Το άλογό του μαύρο με αραιές
βούλες μυρίζει έρημο τη χλόη
της Ασίας.) Είπε ο Χαν
με τρεμάμενη φωνή και μάτια υγρά
από ένα ύψος θαμπό
τελειωτικά ανθρώπινο.
«Τα χέρια είναι το πρώτο πράγμα που δίνουμε
οι άνθρωποι στον κόσμο κι ας μιλάμε
με κλαγγές και θρύλους. Τα χέρια είναι
που ζητάμε πιο πολύ στην αγάπη και
στο θάνατο. Δώσ’ μου, είπε, αυτές
τις μυρωμένες ρίζες να κρατήσω λίγο,
αυτά τα ευκίνητα
λευκά πουλιά πριν ταξιδέψω προς τις στέπες.
Και κοίταζέ με, Ρόια, μην κλαις, μην καταριέσαι
το σκοτάδι που πέφτει πάνω μου σαν μαύρο
βόλι. Μονάχα άναψε τη λάμπα.
Η νύχτα είναι άσπρη και γαλάζια,
γιασεμί του νου μου.
Ο σπόρος μου πλαγιάζει σε βαθιά χωράφια
και μου γνέφει κιόλας μέσ’ απ’ την άνοιξη
της σάρκας σου.
Μα τώρα έλα, γύρισε το στήθος μου
προς τους ανέμους».
Μανόλης Πρατικάκης
από τη συλλογή Οντοφάνεια, 1988
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
16 σχόλια:
Oμορφες λέξεις..
Μα σήμερα 25 Οκτώβρη.. θέλω να "ακούω" μόνο λέξεις έρωτα.. και λέξεις που πονούν βαθιά..
Μα, για τον έρωτα και τον θάνατο μιλάει το ποίημα, Μαρία μου. Για τον έρωτα που είναι ζωή και θάνατος μαζί και που πονάει βαθειά.
Σήμερα 25 Οκτώβρη και αύριο και πάντα, καθώς είναι ταγμένος στα πράγματα αυτού του κόσμου.
Ενα μεγάλο μπράβο και καλή συνέχεια κ. Νικηφόρου σε εσάς και όλους τους συνεργάτες σε αυτήν την πολύ όμορφη προσπάθεια. Από τότε που τα λέμε από κοντά στην λέσχη σιγά σιγά ενδιαφέρθηκα και για την ποίηση - αρχίζοντας από τα δικά σας - έστω και αργά, αλλά όπως λέμε κάλλιο αργά παρά ποτέ.
Τάσος Βαλμάς
Υ.Γ. Συγχωρέστε μου τον πληθυντικό αλλά όταν ο σεβασμός προς τον άνθρωπο αλλά και τον δημιουργό πηγάζει από την ψυχή είναι δύσκολο να τον μετατρέψεις σε φιλικό ενικό
χμ.. ναι δεν διαφωνω..
Αστο.. ειναι δυσκολη μερα ..
Σας ευχαριστώ θερμά για τα καλά σας λόγια, κύριε Βαλμά. Ένα μεράκι είναι αυτό, μια αγάπη για την αληθινή ζωή και την ομορφιά της.
Είμαστε ευγνώμονες για την ειλικρινή και γενναιόδωρη ανταπόκρισή σας.
Πρέπει όμως να τονίσω για μια φορά ακόμη ότι υπάρχουν πολύ πιο συστηματικές επαγγελματικού επιπέδου ανθολογίες στο διαδίκτυο. Όπως η ανθολογία των ποιητών της Θεσσαλονίκης από την κυρία Παπαπροδρόμου στο Τρανσλάτουμ, που είναι και δική μας πηγή. Είναι αξιοθαύμαστη η ολόψυχη αφοσίωσή της στην ποίηση και το εξαιρετικό αποτέλεσμα του μόχθου της.
Μαρία μου, καταλαβαίνω τις δύσκολες μέρες, πίστεψέ με. Θα περάσει και θα χαμογελάσεις πάλι.
Τόλη, θα πρέπει να σ' ευχαριστήσω για μια ακόμα φορά για τα καλά σου λόγια. Ομολογώ ότι δεν έχω συνηθίσει στους «υπερθετικούς», όπως συχνά τους λες εσύ, και νιώθω λίγο αμήχανα όταν ακούω τόσους επαίνους.
Ο καθένας μας κάνει ό,τι μπορεί για την ποίηση και την πεζογραφία και μακάρι να γίνουμε ακόμα περισσότεροι όσοι μοχθούμε να φέρουμε τους αναγνώστες πιο κοντά σ' αυτές τις μορφές του γραπτού λόγου.
Ας γυρίσω στο ποίημα τώρα: πολύ τυχερό αυτό το κορίτσι του Τζένγκις Χαν. Αυτή η ωραία εύθραυστη γυναίκα με τα λευκά χέρια, τις μυρωμένες ρίζες και τα ευκίνητα μικρά πουλιά. Το γιασεμί του νου του που κάνει το σπόρο του να του γνέφει μέσ' απ' την άνοιξη της σάρκας της.
Είναι πολύ τυχερός όποιος πεθαίνει κρατώντας το χέρι της γυναίκας που αγάπησε και πολύ τυχερή η γυναίκα που βρίσκεται δίπλα του τη στιγμή εκείνη. Γιατί η τελευταία του πνοή θα μείνει για πάντα μέσα στην ανάσα της. Έστω κι αν είναι ένας βάρβαρος σαν τον Τζένγκις Χαν. Τι σημασία έχει; Καταπώς λέει ο Ντίνος Χριστιανόπουλος «Εκείνοι που μας παίδεψαν βαραίνουν μέσα μας πιο πολύ...»
Αυτά που είπα είναι η απλή αλήθεια, Βίκυ, όπως τη διαπίστωσα από τη συνεργασία μας και όπως είναι ολοφάνερη στην εργασία σου.
Τυχερό το κορίτσι, τυχερός και ο Τζένγκις Χαν (τυχερή κι εσύ που σε ενέπνευσαν). Μπαίνω όμως στον πειρασμό να σε ρωτήσω τι σχέση μπορεί να έχει το άγριο αρσενικό της Άπω Ανατολής με τις μαζοχιστικές εξομολογήσεις του ομοφυλόφιλου ποιητή της Θεσσαλονίκης;
Αχ, θα σε δείρω. Μόλις μου χάλασες όλη τη μαγεία των σκέψεών μου στο προηγούμενο σχόλιό μου.
Το άγριο αρσενικό της μακρινής Ανατολής είχε δίπλα του μια ωραία εύθραυστη γυναίκα και κράταγε το μικρό λευκό της χέρι. Και ρωτώ εγώ: πώς βρέθηκε τούτο το κορίτσι στα χέρια του αιμοβόρου Μογγόλου; Τον είδε στην τηλεόραση, τον ερωτεύτηκε κι έσπευσε να φτάσει στα βάθη της Ασίας για να βρεθεί κοντά του; Μάλλον αρχικά την πήρε μαζί του διά της βίας. Άρα την παίδεψε.
Το ποίημα του Μανόλη Πρατικάκη δεν δείχνει σε κανένα σημείο ότι πλέον το κορίτσι είναι δίπλα στον Τζένγκις Χαν με το ζόρι. Ίσως τον αγάπησε. Αφού την παίδεψε - για να μην ξεχνιόμαστε. Να, λοιπόν, πώς δένουν οι στίχοι του Χριστιανόπουλου που στο συγκεκριμένο ποίημα δεν μιλά για την ομοφυλοφιλία, αλλά για τις ανθρώπινες σχέσεις.
Από πότε το παίδεμα είναι ίδιον της συμπεριφοράς σε ομοφυλόφιλα ζευγάρια μόνο και πώς το συμπεραίνεις αυτό;
Είπαμε να μην έχουμε άλλα αίματα εδώ αλλά εσύ ψάχνεις τον μπελά σου.
Το κορίτσι πιθανότατα πήγε τρέχοντας στον Τζένγκις Χαν και κάνοντας κωλοτούμπες. Μεγάλη τιμή να την έχει δίπλα του ο αρχηγός των Μογγόλων. Εκτός από τις πάσης φύσεως άλλες παροχές στους υποτακτικούς της, η εξουσία είναι το μεγαλύτερο αφροδισιακό και το ξέρεις κι εσύ πολύ καλά.
Δεν μίλησα εγώ γενικά για τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια. Γούστο τους και καπέλο τους. Ποιες ανθρώπινες σχέσεις και άλλα ανέκδοτα; H ποίηση του Ντίνου δεν είναι καν ερωτική, είναι σεξουαλική και ο
μαζοχισμός του είναι ολοφάνερος («να σου γλείψω τις μπότες» και άλλα εμετικά). Ο σεβασμός σου προς την εξουσία που ασκεί δεν αλλάζει αυτό το γεγονός.
Και μια γενικότερη παρατήρηση. Στο ιστολόγιο αυτό, δεν χαϊδεύουμε αυτιά και δεν παραθέτουμε τα μικροαστικά μας. Λέμε την αλήθεια όπως τη βλέπουμε και σε όποιον αρέσει.
Κι όμως. Δες τι λέει ένας από τους θρύλους για τον θάνατο του Τζένκις Χαν:
Later Mongol chronicles connect Genghis' death with a Tangut princess taken as war booty. One chronicle from the early 17th century even relates that the princess hid a small pair of pliers inside her vagina, and hurt the Great Khan so badly that he died. (Πηγή: wikipedia)
Υποθέτω ότι αυτόν το θρύλο διάβασε ο ποιητής και εμπνεύσθηκε το ποίημα που δημοσίευσες χτες.
Η υπόθεσή σου δεν επιβεβαιώνεται από τους στίχους του ποιήματος. «Θανάσιμα πια τραυματισμένος από το ξίφος του άγριου Μογγόλου», λέει ο ποιητής. Ούτε και έστω ένα στοιχείο του θρύλου επιβεβαιώνεται από τους στίχους του ποιήματος.
Δεν είναι δυνατόν να γνωρίζουμε από τι εμπνεύστηκε ο Πρατικάκης για να γράψει το ποίημα. Σε τελευταία ανάλυση δεν μας ενδιαφέρει. Είναι γνωστό ότι, από τη στιγμή που δημοσιεύεται, ένα ποίημα δεν ανήκει πλέον μόνο στον ποιητή αλλά και σε όλους τους αναγνώστες του. Οι προθέσεις του ποιητή δεν έχουν πλέον καμία αξία. Αξία έχουν τα όσα λέει το ποίημα, ο τρόπος με τον οποίο τα λέει και ο τρόπος με τον οποίο τα ερμηνεύει ο κάθε καλλιεργημένος και δεκτικός αναγνώστης.
Πουθενά στο ποίημα δεν φαίνεται ότι κάποιος παίδεψε κάποιον άλλο. Φαίνεται μόνο αγάπη, τρυφερότητα και αλληλεγγύη μπροστά στον θάνατο. Συναισθήματα ουσιαστικά ανύπαρκτα στα ποιήματα που απορρέουν από τις ομοφυλοφιλικές σχέσεις του Ντίνου Χριστιανόπουλου.
Διάβασα πολλές φορές τούτο το ποίημα και κάθε φορά μου έκανε εντύπωση η αρχική αντίθεση ανάμεσα στον αιμοσταγή πολεμιστή και την εύθραυστη γυναίκα, αλλά και η αγάπη που δείχνουν να μοιράζονται, όποιος και να ήταν ο τρόπος με τον οποίο κάποτε συναντήθηκαν.
διαβάζοντας το διάλογο θυμήθηκα ένα άρθρο που είχα διαβάσει στο focus κι έψαξα και το βρήκα. είναι αρκετά κατατοπιστικό για την προσωπικότητα του Τζέκινς Χαν. Κι ας μην κάνουμε το κλασσικό λάθος να κρίνουμε με σημερινά κριτήρια και να αναπλάθουμε θαμπές ιστορίες με παραμορφωτική βεβαιότητα...
www.focusmag.gr/articles/view-article.rx?oid=4723
Όσο για το ποίημα είναι βαθύτατα ερωτικό με την απόλυτη έννοια της αγάπης. η γνώμη μου είναι πώς το "αιμοσταγής" αναφέρεται από τον ποιητή μ΄ένα καβαφικό τόνο, για να βγεί καθάρια η αντίθεση
Εγώ αυτό που ξέρω είναι ότι το μεγάλο αρσενικό των Μογγόλων είχε τρομερή επιτυχία με τις γυναίκες. Ορίστε πόσες έχουν συρρεύσει για να σχολιάσουν το ποίημά του τόσα χρόνια μετά τον θάνατό του.
Με τα αβρά τους χεράκια and all.
Βεβαίως, διότι ποια δεν θα ήθελε να είναι δίπλα στον αιμοσταγή αρχηγό των Μογγόλων;
Τα αβρά μας χεράκια θα πάρουν βεργούλες και θα σε δείρουν.
Ίσως και όχι ακριβώς δίπλα.
Μπορώ να φανταστώ πολλά ωραιότερα πράγματα που θα μπορούσαν να κάνουν τα αβρά σας χεράκια. Αλλά εσένα ο νους σου στο φονικό (μου θύμισες τον Κοεμτζή και το βαρύ ρεμπέτικο).
Και να μην ξεχνάμε πόσο ανυπεράσπιστο είναι το οποιοδήποτε αιμοσταγές αρσενικό μπροστά στο δέος που είναι μια γυναίκα.
Δημοσίευση σχολίου