Μετά την καταστροφή

Μετά την Καταστροφή η οικογένεια σκόρπισε. Ένα ολόκληρο κλαδί της πήγε Αμερική μεριά. Εκεί και πάλι έσπασε. Άλλοι για Σικάγο, άλλοι Ντιτρόιτ και μερικοί στη Φιλαδέλφεια. Κανείς τους δεν επέστρεψε ποτέ στην άγνωστη πατρίδα Ελλάδα, ελάχιστοι πήραν το υπερωκεάνιον και ήρθανε λίγες φορές σαν περιηγητές, μετά τον Πόλεμο. Έφερναν στους εδώ συγγενείς τους κάλτσες νάιλον, μαγιό πολύχρωμα με Χαβανέζες, πλαστικά πορτοφόλια και στους άνδρες ρολόγια με μπαταρία. Βγαίνανε φωτογραφίες με τους εντόπιους συγγενείς και φίλους κι έπαιρναν τα φιλμ μαζί τους να τα εμφανίσουν στην Αμερική για σιγουριά. Επέστρεφαν πίσω μετανοιωμένοι που πήγαν στην Ελλάδα, εδώ τους έλειπαν τα πάντα: το πλαστικό χρήμα, το κέτσαπ, το σκατς, οι λιμουζίνες τους, το αις κρημ σόδα και πολλά άλλα. Μετά από καιρό ταχυδρομούσαν τις φωτογραφίες με αφιέρωση. Ούτε στην Αμερική βλεπόντουσαν ποτέ, Σικάγο-Ντιτρόιτ ήταν, λέει, μεγάλη απόσταση.

Τώρα ο θείος Ραφαήλ, ο δικηγόρος, η θεία Θέκλα, ο θείος Ιορδάνης είναι βεβαίως φευγάτοι από χρόνια. Τα παιδιά τους, ούτε τα γνωρίσαμε, παρά μόνον σε χρωματιστές φωτογραφίες βγαλμένες στον Νιαγάρα ή σε πλούσια εξοχικά. Κι αυτά όμως τώρα –αν ζούνε- θα είναι εις τας δυσμάς. Τα παιδιά των παιδιών τους, γνήσιοι Αμερικάνοι πια, ούτε που θα γνωρίζουν κατά πού πέφτει η Σμύρνη, τι σημαίνουν οι λέξεις Μαγνησία, Αξάρι, Κιρκαγάτς, τι παίχτηκε στο Αφιόν Καραχισάρ… Κοντεύει αιώνας πλέον. Όσοι παρέμειναν Ελλάδα αποδήμησαν και αυτοί και οι διηγήσεις τους. Ακόμα κι εγώ, κουράστηκα να βλέπω τις νύχτες τον Κιορ Μπεχλιβάν να μπαίνει στο χωριό με τη μεγάλη του χατζάρα, φεύγω σιγά-σιγά κι εγώ, η εθνοκάθαρση του αιώνα επέτυχε απολύτως…

                 Γιάννης Καρατζόγλου

                 από τη συλλογή Εγγραφές κλεισίματος, 2017