Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου 2008
Οι μυλόπετρες
Ο ευαίσθητος, ο συνειδητοποιημένος άνθρωπος συνθλίβεται σε ολόκληρη τη ζωή του ανάμεσα σε δύο μυλόπετρες. Ανάμεσα στην αίσθηση της ματαιότητας της ύπαρξής του και κάθε δημιουργικής του προσπάθειας και στην οργή του για την κατάσταση του ανθρώπου στον κόσμο.
«Όταν ο άνθρωπος υποβάλλει τον θεό σε ηθική κρίση, τον σκοτώνει μέσα στην καρδιά του», έγραψε ο Αλμπέρ Καμύ στο φιλοσοφικό δοκίμιό του, Ο επαναστατημένος άνθρωπος. Και ακόμη καλύτερα το είχε πει κάποιος που δεν θυμάμαι τώρα. «Η μοναδική δικαιολογία του θεού είναι ότι δεν υπάρχει». Ο θεός, λοιπόν, όπως τον περιγράφουν, προς ίδιον όφελος, οι παπάδες κάθε θρησκείας από την αρχή του κόσμου, είναι νεκρός, αν ως νεκρό μπορεί να χαρακτηριστεί το ανύπαρκτο. Η δύναμη που δημιούργησε το σύμπαν βρίσκεται έξω από τη δυνατότητα σύλληψης του ανθρώπινου νου, έξω από τη φιλοσοφία του, την επιστήμη του, την ηθική του. Είμαστε ορφανοί από τη στιγμή της γέννησής μας και ορφανοί οδεύουμε προς τον τάφο.
Για το διάστημα που διαρκεί η μηδαμινότητα της ύπαρξής μας, ζούμε σε ένα κόσμο της ατιμίας και του φόνου. Από τη μια μεριά, βλέπουμε μερικά εκατομμύρια προνομιούχων να είναι βουτηγμένα στο χρήμα και να κλαυθμηρίζουν για ακόμη περισσότερα προνόμια και πολυτέλειες, ενώ κυριολεκτικά πίνουν το αίμα της υπόλοιπης ανθρωπότητας και, από την άλλη, τους αφρικανούς, τους ασιάτες, τους αναρίθμητους απόκληρους να επιβιώνουν, για όσο επιβιώνουν, μέσα στη στέρηση, την αρρώστια, τη φρικτή καθυστέρηση και τη δεισιδαιμονία.
Βλέπουμε τα παιδιά του κόσμου πεταμένα στα χαντάκια, στις τρώγλες, στα σκλαβοπάζαρα και τα πορνεία.
Θα ήταν αστείο να ισχυριστεί κανείς ότι υπάρχει διέξοδος και φως. Νομίζω ότι εκείνο που υπάρχει είναι μόνο η παρηγοριά. Η παρηγοριά χωρίς ελπίδα. Η παρηγοριά που προσφέρει η αγάπη, η αλληλεγγύη, η καθημερινή πράξη στο καμίνι της ασφάλτου. Και η τέχνη, ναι, η τέχνη όταν βλέπει και περιγράφει με τον δικό της τρόπο τα μυστικά και τα θαύματα της ζωής. Γιατί υπάρχουν κι αυτά, δίπλα ακριβώς στην κυρίαρχη θηριωδία.
Εκεί θα μείνουμε εμείς. Εκεί βρίσκεται η ανάσα μας και η όποια λύτρωσή μας. Στην ποίηση, στη ζωγραφική, στη μουσική. Και στα αδέρφια μας, στους άλλους ανθρώπους που βαδίζουν τον ίδιο δρόμο προς το τίποτα. Καλό φθινόπωρο.
«Όταν ο άνθρωπος υποβάλλει τον θεό σε ηθική κρίση, τον σκοτώνει μέσα στην καρδιά του», έγραψε ο Αλμπέρ Καμύ στο φιλοσοφικό δοκίμιό του, Ο επαναστατημένος άνθρωπος. Και ακόμη καλύτερα το είχε πει κάποιος που δεν θυμάμαι τώρα. «Η μοναδική δικαιολογία του θεού είναι ότι δεν υπάρχει». Ο θεός, λοιπόν, όπως τον περιγράφουν, προς ίδιον όφελος, οι παπάδες κάθε θρησκείας από την αρχή του κόσμου, είναι νεκρός, αν ως νεκρό μπορεί να χαρακτηριστεί το ανύπαρκτο. Η δύναμη που δημιούργησε το σύμπαν βρίσκεται έξω από τη δυνατότητα σύλληψης του ανθρώπινου νου, έξω από τη φιλοσοφία του, την επιστήμη του, την ηθική του. Είμαστε ορφανοί από τη στιγμή της γέννησής μας και ορφανοί οδεύουμε προς τον τάφο.
Για το διάστημα που διαρκεί η μηδαμινότητα της ύπαρξής μας, ζούμε σε ένα κόσμο της ατιμίας και του φόνου. Από τη μια μεριά, βλέπουμε μερικά εκατομμύρια προνομιούχων να είναι βουτηγμένα στο χρήμα και να κλαυθμηρίζουν για ακόμη περισσότερα προνόμια και πολυτέλειες, ενώ κυριολεκτικά πίνουν το αίμα της υπόλοιπης ανθρωπότητας και, από την άλλη, τους αφρικανούς, τους ασιάτες, τους αναρίθμητους απόκληρους να επιβιώνουν, για όσο επιβιώνουν, μέσα στη στέρηση, την αρρώστια, τη φρικτή καθυστέρηση και τη δεισιδαιμονία.
Βλέπουμε τα παιδιά του κόσμου πεταμένα στα χαντάκια, στις τρώγλες, στα σκλαβοπάζαρα και τα πορνεία.
Θα ήταν αστείο να ισχυριστεί κανείς ότι υπάρχει διέξοδος και φως. Νομίζω ότι εκείνο που υπάρχει είναι μόνο η παρηγοριά. Η παρηγοριά χωρίς ελπίδα. Η παρηγοριά που προσφέρει η αγάπη, η αλληλεγγύη, η καθημερινή πράξη στο καμίνι της ασφάλτου. Και η τέχνη, ναι, η τέχνη όταν βλέπει και περιγράφει με τον δικό της τρόπο τα μυστικά και τα θαύματα της ζωής. Γιατί υπάρχουν κι αυτά, δίπλα ακριβώς στην κυρίαρχη θηριωδία.
Εκεί θα μείνουμε εμείς. Εκεί βρίσκεται η ανάσα μας και η όποια λύτρωσή μας. Στην ποίηση, στη ζωγραφική, στη μουσική. Και στα αδέρφια μας, στους άλλους ανθρώπους που βαδίζουν τον ίδιο δρόμο προς το τίποτα. Καλό φθινόπωρο.
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
2 σχόλια:
Γράφεις:
«Είμαστε ορφανοί από τη στιγμή της γέννησής μας και ορφανοί οδεύουμε προς τον τάφο».
Ναι, έτσι ακριβώς είναι. Και είναι γραφτό μας να παρακολουθούμε την καταστροφή που συντελείται γύρω μας καθημερινά, χωρίς να μπορούμε να κάνουμε κάτι για να σταματήσει το κακό, παρά μόνο να διαμαρτυρηθούμε. Συμμετέχοντας σε μια πορεία, γράφοντας ένα ποίημα, ζωγραφίζοντας ένα πίνακα, αυτοκτονώντας.
Ευτυχώς που υπάρχουν και στιγμές που μας επιτρέπεται να ξεχάσουμε. Στιγμές που μας χαρίζονται από το πουθενά και που δίνουν μια ανάσα. Που κάνουν την ομίχλη να χαθεί για κλάσματα του δευτερολέπτου και νομίζουμε ότι βλέπουμε το φως.
Α, και ψάχνοντας βρήκα ότι το «Η μοναδική δικαιολογία του θεού είναι ότι δεν υπάρχει», ανήκει στον Marie Henri Beyle, γνωστότερο ως Stendhal.
O Άλμπερτ στο «Κίτρινο περπάτημα στα χόρτα» διαμαρτύρεται εκτελώντας εκπροσώπους της εξουσίας. Όπως εκείνους στο μυθιστόρημα του Stendhal «To κόκκινο και το μαύρο». Να μην ξεχνάμε ότι η εξουσία είναι η Κίρκη που μεταμορφώνει τους ανθρώπους σε γουρούνια.
Όχι όμως εμείς. Εμείς είμαστε φιλήσυχοι και νομοταγείς. Εμείς θα τους εξοντώσουμε με ποιήματα. Κάποια στιγμή θα δουν το πρόσωπό τους στον καθρέφτη και θα πηδήξουν από το ρετιρέ της γυάλινης οικοδομής τους. Χωρίς να αποχαιρετήσουν την τελευταία ολοφυρόμενη γκόμενα.
Οι εφημερίδες θα γράφουν για μαζικές αυτοκτονίες διευθυντών, στρατοκρατών, γραφειοκρατών, χρηματιστών, βιομηχάνων, υπουργών, και κανείς δεν θα γνωρίζει πώς ακριβώς τρελάθηκαν τα γουρούνια. Ή πώς ακριβώς συνήλθαν και αντίκρυσαν την αφόρητη αλήθεια.
Θα είναι μια ωραία μέρα, οι οδοκαθαριστές θα καθαρίζουν με μάνικα τα πεζοδρόμια και τα παιδιά θα παίζουν ανέμελα στους δρόμους. Θα ανατείλει ένας καινούριος ήλιος.
Δημοσίευση σχολίου